به هر دلیلی، ممکن است که شما نیاز به یک شارژر جدیدی داشته باشید، از خرابی شارژر گجت دیجیتال شما تا نیاز به تعداد بیشتر. اما مسئله اینجاست که در هنگام استفاده یا خرید یک شارژر دیگر، باید موردی را انتخاب کنید که با گجت شما سازگار باشد و با اطمینان و کارایی بالا، آن را شارژ کنید. یکی از راهحلهای بسیار خوب برای این منظور، خواندن مشخصات فنی روی شارژر است. حال سؤال اینجاست که این مشخصات فنی چیست؟ در این مطلب با ما همراه باشید تا 4 اصل برای انتخاب یک شارژر با راندمان و ایمنی بالا را بیان کنیم.
نحوۀ خواندن مشخصات شارژر گوشی
شارژر گجتهای دیجیتال را که با نامهای آداپتور (power adapter) و بریک شارژ (charging brick) میشناسند، عملکرد اصلیاش تأمین انرژی لازم برای شارژ مجدد دستگاههای شما مانند گوشی هوشمند در هر زمان است. به همین منظور، برای بهرهمندی از یک شارژر متمایز، باید به دو عامل کلیدی راندمان شارژ و ایمنی آن توجه کنید که نیاز به درک دانشپایه و تشخیص علامتهای روی شارژر دارید. خواندن این علامتها که بهصورت سمبل و نوشته است، شما را به سمت یک انتخاب خوب هدایت میکند.
1- جستجویی برای سمبلها و نمادها
اگر اطراف شارژر گجت دیجیتال خود را نگاه کنید، در یک طرف از آن شاهد علامتها و نوشتههایی هستید، همراه آرم برند آن. از مهمترین سمبلهایی که توصیه میشود به آن توجه شود، شامل موارد زیر میشود:
- FCC
- ETL
- ⧈
- No trash
- House
- 10-Year Circled
- VI
حال سؤال اینجاست که هرکدام از این علامتها که بهصورت شکل هستند به چه معناست؟
عایق دوبل (Double Insulation)
عایق دوبل یا دوگانه که به شکل دو مربع، یکی درون آن یکی (⧈) است، به نام عایق مضاعف است. این علامت نشان از بهرهمندی شارژر شما از عایق پایه (basic insulation) و عایق محافظ (backup insulation) است. عایق پایه بهگونهای طراحی شده است که به دستگاه اجازه میدهد تا بهدرستی کار کند و از آن در برابر شوک الکتریکی محافظت کند؛ درحالیکه عایق محافظ بهعنوان پشتیبان برای جلوگیری از برقگرفتگی در صورت خرابی عایقکاری یا پایه عمل میکند.
خوب است که برای اطلاعات عمومی خود بدانید که نوع عایق مضاعف گجتهای دیجیتال و لوازم برقی باید از کلاس II باشد که باید سیم برق آنها نیز از آن تجهیز شود. به همین منظور، عایق پایه کلاس II نباید کمتر از 2MΩ باشد، مقاومت عایق محافظ نیز نباید کمتر از 5MΩ باشد و مقاومت عایق تقویتشده نیز نباید کمتر از 7MΩ باشد.
دور نیندازید! (یک سطل زباله متقاطع)
نماد WEEE یادآور این است که این مورد نباید با زبالههای معمولی خانگی دور ریخته شود. برای جلوگیری از آلودگی و حفظ منابع باید بهدرستی دستهبندی و بازیافت شود.
استفاده تنها در فضای داخلی
نماد و سمبل خانۀ کوچک روی شارژر نیز به معنای قابلیت استفاده در خانه است و استفاده از آن است و در صورت استفاده از آن در خارج منزل، ممکن است که شما را دچار پیامدهای خطرناک کند. فراموش هم نکنید که شارژر هم گرما تولید میکند و نیاز به تهویۀ مناسب دارد و باید از مواد قابلاشتعال و انفجار آن را دورنگه داشت. به همین منظور، علت عدم استفاده از شارژر خارج از منزل را میتوان اینگونه توصیف کرد که بهعنوانمثال، در صورت تماس با باران، امکان آسیب شارژر، باتری دستگاه و خود گجت دیجیتال وجود دارد، در کنار خطر آتشسوزی بالقوه.
در نهایت، اینگونه میتوان بیان کرد که باید شارژر را دور از مایع و نور مستقیم خورشید نگه داشت.
دوره اطمینان دهساله شارژر
شارژر محصولات الکترونیکی، شامل مواد سمی و مضر مانند سرب، جیوه و کادمیوم است. وجود علامت دوره اطمینان دهساله (10-Year Circled) یا همان تضمین کیفیت به شما اطمینان عدم نشت یا جهش آن مواد شیمیایی سمی و مضر را به مدت 10 سال میدهد. به این معناست که شارژر شما در این مدت باعث آلودگی محیط زیست یا آسیب جدی به سلامت و دارایی شما نمیشود. فراموش نکنید که پس از این دوره، تولیدکنندگان دیگر مسئولیتی در قبال مشکلات کیفیت محصول که پس از دوره 10 ساله رخ میدهد، نخواهند داشت.
علامت FCC
نماد FCC، مخفف کمیسیون ارتباطات فدرال ایالات متحده است، نهادی که واردات و استفاده از دستگاههای فرکانس رادیویی، از جمله کامپیوتر، دستگاههای فکس، دستگاههای الکترونیکی، تجهیزات دریافت و ارسال رادیویی، و سایر محصولاتی که ممکن است به ایمنی شخصی آسیب برساند، تنظیم میکند. به همین منظور، محصولات فوق صادر شده به ایالات متحده باید توسط یک شخص مجاز دولتی مطابق با استانداردهای فنی FCC تست و تأیید شوند.
بهرهوری انرژی (VI) شارژر
نماد با اعداد رومی V یا VI در داخل یک دایره، سمبلی برای گواهی بهرهوری انرژی است. علامت “V” نشاندهندۀ یک رتبهبندی بازده انرژی در 5 سطح است، در حالی که “VI” یک رتبهبندی بازده انرژی در شش سطح، کارآمدترین را نشان میدهد. این نماد برای نشان دادن سطح کارایی انرژی و شاخصهای عملکرد محصولات مصرفکننده انرژی، ارائه اطلاعات لازم برای تصمیمگیری کاربران و مصرفکنندگان و راهنمایی آنها برای انتخاب محصولات کم مصرف استفاده میشود.
گواهینامه ETL
علامت ETL روی محصولات الکتریکی، مکانیکی یا الکترومکانیکی؛ نشان میدهد که شارژر حداقل الزامات استانداردهای ایمنی محصول شناخته شده در ایالات متحده و کانادا را برآورده میکند و برایناساس آزمایش شده است. علاوه بر این، ETL ایجاب میکند که محیط تولید بازرسی شود و سازنده موافقت میکند که بازرسیهای بعدی منظمی را از کارخانه خود انجام دهد تا از انطباق مداوم با این الزامات اطمینان حاصل کند.
2- توجه به انواع دیگر گواهینامه
زمانی که روی شارژر خود نگاه کنید، تنها موارد فوق را نخواهید دهید و شاهد علامت و نشانههای دیگر روی شارژر هستید که شامل گواهینامههای RoHS ،CE و UL میشود؛ اما این استانداردها به چه معناست؟ در ادامه برای شما توضیح خواهیم داد.
گواهینامه CE شارژر
نماد CE، یک علامت گواهی اجباری برای محصولات صادر شده به مناطق عضو اتحادیه اروپا است. این علامت، پاسپورتی برای تولیدکنندگان برای ورود به بازار اروپا است. فراموش هم نکنید که این سمبل یک نمرۀ قبولی ایمنی است، نه یک نمرۀ قبولی برای کیفیت.
گواهینامه RoHS
سمبل RoHS، مخفف عبارت Restriction of Hazardous Substances، به معنای محدودیت مواد خطرناک است. این علامت، یک استاندارد اجباری دیگر است که توسط قوانین اتحادیه اروپا ایجاد شده است. هدف از این دستورالعمل ایجاد محدود برای استفاده از مواد خطرناک از جمله سرب، جیوه، کادمیوم، کروم شش ظرفیتی، بیفنیلهای پلی برومینه و دی فنیل اترهای پلی برومینه در تجهیزات الکتریکی و الکترونیکی است. بهعنوانمثال، پاوربانکهای قابلحملی که از این استاندارد پیروی نمیکنند، اجازه ورود به بازار اتحادیه اروپا را ندارند.
گواهینامه UL
نشان UL، مخفف Underwriters Laboratories، یک علامت شناختهشدۀ جهانی از ایمنی و کیفیت است. سازمانی پیشرو که خدمات تست مستقل و صدور گواهینامه را برای طیف گستردهای از محصولات ارائه میدهد. همچنین یکی از بزرگترین مؤسسات خصوصی در نوع خود در جهان است و محصولات صادر شده از ایالات متحده یا محصولاتی که وارد بازار ایالات متحده میشوند، باید دارای این علامت باشند.
3- دانشی در مورد ورودی و خروجی
شارژرها، دارای یک سری مشخصات فنی در زمینۀ ولتاژ و توان ورودی و خروجی، مدل جریان ورودی و خروجی، نماد گواهینامه و… هستند. مواردی که تعیینکنندۀ مناسببودن یک شارژر برای گجت دیجیتال شما خواهد بود.
چیستی و منظور از مشخصات ورودی
بهاحتمال مشخصات ورودی شارژرها در قالبی مانند “AC 100V-240V 50/60Hz xA” نوشته میشود. این بدان معناست که شارژر را میتوان با یک پریز برق AC، در محدودۀ 100 ولت تا 240 ولت و فرکانس 50 هرتز یا 60 هرتز استفاده کرد. حداکثر جریانی که شارژر هم میتواند تحمل کند، xA است که جریان ورودی با توجه به مدل از 0.5 تا 1.5 آمپر متغیر است. یک شارژر به عنوان یک ایستگاه کنترل برق (power control station) عمل میکند و جریان ولتاژ بالا را قبل از رسیدن به مقصد، به سطحی مناسب برای گجت شما مانند گوشی هوشمندتان تبدیل میکند.
ولتاژ ورودی نیز به ولتاژ کاری شارژر اشاره دارد، زمانی که برای تأمین برق به یک پریز وصل میشود. خوب است که بدانید، تمام برق شهری در جهان از جریان متناوب، در محدوده ولتاژ 100 تا 380 ولت استفاده میکند؛ در حالی که برق تک فاز مسکونی معمولاً از 100 تا 240 ولت متغیر است. به همین منظور، همه شارژرهای فعلی ما از ولتاژ کاری 100 تا 240 ولت پشتیبانی و نیاز ولتاژ گسترده را برآورده میکنند و با دو سیستم ولتاژ اصلی 220 و 110 ولت سازگار هستند.
برخی از حاشیههای طراحی حتی میتوانند محدوده کاری 90-264 ولت را پشتیبانی کنند. این نوع شارژر که از ولتاژ کاری 100 تا 240 ولت پشتیبانی میکند، میتواند به خوبی با برق محلی سازگار شود، چه در خانه استفاده شود، چه برای یک سفر کوتاه و یا حتی برای سفرهای بین المللی. البته شارژرها با هر دو فرکانس 50 و 60 هرتز سازگار هستند.
به زبان انسان، شارژرها برای استفاده در هر گوشه از جهان طراحی شده است.
عامل دیگر این است که مشخصات دوشاخه در کشورها و مناطق مختلف باتوجهبه سیستم برق متفاوت است. اگر دوشاخه سازگار نباشد، حتی اگر ولتاژ مناسب باشد، نمیتوان آن را به برق وصل کرد.
خلاصه مشخصات ورودی شارژر
شارژرها در ولتاژهای کاری مختلف از جمله 100-240 ولت، 100-120 ولت، 200-240 ولت و غیره کار میکنند.
ولتاژهای 100-120 ولت و 200-240 ولت فقط برای کار در یک شبکه برق واحد طراحی شدهاند. آنها معمولاً برای بهبود محصولات با چگالی توان بالاتر استفاده میشوند. کاربران تا زمانی که فقط در خانه از آنها استفاده میکنند، نیازی به نگرانی ندارند.
ولتاژ وسیع 100-240 ولت که 110 ولت و 220 ولت دو سیستم اصلی شبکه برق را پوشش میدهد، همچنین میتواند برای سفرهای بین منطقهای استفاده شود و در عین حال ولتاژ کاری است که توسط شارژرهای رتبه برتر در بازار استفاده میشود. نکتۀ دیگری که باید به آن توجه کرد، این است که دوشاخۀ محلی چه استانداردی را اتخاذ میکند. بستهبندی با آداپتور دوشاخه، همیشه راه درستی برای سفر است.
مشخصات خروجی
خروجی برق شارژر، اصلیترین منبعی است که باید بزرگنمایی شود. شامل ولتاژ و جریان خروجی میشود، بنابراین حداکثر توان خروجی که یک شارژر میتواند ارائه کند، نیاز به ضرب هر دو دارد. معادله میگوید:
توان خروجی (W) = جریان (A) X ولتاژ (V).
شارژر ابتدا برق 220 ولت را از یک سوکت به 5 ولت یا خروجی ولتاژ دیگر برای گوشیهای هوشمند تبدیل میکند. مدار موجود در گوشیهای هوشمند، برق را قبل از رسیدن به باتری به ± 4.3 ولت محدود میکند، یعنی 2 مرحله کاهش ولتاژ.
شرایط شارژ سریع
در این میان، شما با فناوری به نام شارژ سریع آشنا خواهید شد که در صورت پشتیبانی گجت دیجیتال و کابل شارژر شما و خود شارژر؛ امکان بهرهمندی از آن را دارید. به بیان دیگر:
پشتیبانی گوشی هوشمند + شارژر + کابل شارژ همگی از پروتکل شارژ سریع = لذت از شارژ سریع
4- فرایند تأمین انرژی شارژ گوشی هوشمند
در کل، برای تبدیل انرژی به شارژ برای گوشیهای هوشمند، با 4 مرحله روبهرو خواهید بود که ورود انرژی به شارژر با ولتاژ مجاز، تبدیل آن به ولتاژ مورد نظر، مدیریت آن و انتقالش به گجت دیجیتال است. به بیان دیگر:
در مرحلۀ اول، ولتاژ بالا 100-240 ولت به ولتاژ پایین 5 ولت، 9 ولت، 12 ولت، 20 ولت و بیشتر تبدیل میشود.
در مرحلۀ دوم، شارژر، برق گوشی هوشمند را از طریق ولتاژ و جریانهای مختلف تأمین میکند:
5V-2A ،9V-2A ،12V-1.5A یا 5V-1A
در مرحلۀ سوم، تراشه مدیریت انرژی در گوشیهای هوشمند، فرایند شارژ را در 3 مرحله کنترل میکند:
- الف: مرحله جریان مستقیم
- ب: مرحله فشار ثابت
- ج: مرحله قطره چکانی
در مرحلۀ چهارم، شارژرها برای تشخیص پروتکل اجرا اجباری، تشخیص دما، تشخیص توان باقیمانده، تشخیص مقاومت کابل و روالهای بیشتر، قبل از شروع شارژ دائمی دستگاهها طراحی شدهاند.
البته بهخاطر داشته باشید که شارژ سریع در مورد افزایش سرعت باتری از 0٪ به 80٪ است، به خصوص از 0٪ – 50٪ که بسیار سریعتر از استفاده از یک شارژر استاندارد است، در واقع شارژ سریع تا 100٪ نیست.
چرا شارژ سریع نیست؟
برای تعیین چرایی عدم شارژ سریع، نیاز به عیبیابی و بررسی مواردی است گه عبارتاند از:
- درصد شارژ: شارژ سریع برای باتری کمتر از 50 درصد است، هر چه بیشتر باشد کندتر می شود.
- دمای گوشی هوشمند یا دیگر گجت دیجیتال شما: تراشۀ کنترل حرارت، سرعت را برای محافظت از باتری محدود میکند؛ حتی اگر معیار درصد باتری رعایت شود.
- سلامت و پروتکل کابل شارژر: باید از پروتکل شارژ سریع و بار فعلی پشتیبانی کند و آسیبی ندیده باشد.
- تطابق پروتکل کابل، شارژر و گجت دیجیتال: در صورت سازگاری این سه از نظر فناوری، مقدار ولتاژ و جریان، و موارد پیشین؛ از قابلیت شارژ سریع بهرهمند خواهید شد.
- توجه به اوج خروجی: خروجی تنها برای شارژ از 0 تا 50 درصد به اوج میرسد و سپس به تدریج کاهش می یابد.
جمعبندی
تهیۀ یک شارژر کارآمد و ایمن، نیاز به توانایی خواندن مشخصات آن بر روی آن است. به همین منظور، ما آنها را در 4 اصل برای انتخاب یک شارژر با راندمان و ایمنی بالا، توضیح دادیم. برای این منظور، به دنبال سمبلها و نمادهای گواهی باشید، مطمئن شوید مشخصات ورودی و خروجی با دستگاه در حال شارژ مطابقت دارند و دستورالعملهای سازنده را برای استفادۀ ایمن دنبال کنید. با انجام این کار، میتوانید عمر دستگاههای خود را افزایش دهید و از خطرات احتمالی ایمنی، جلوگیری کنید. البته فراموش نکنید که شارژرها با هم تفاوت دارند و نمادها و گواهیهای بیان شده برای یک دستگاه دیگر میتواند متفاوت باشد.